Η μηλοκαλλιέργεια είναι η τέταρτη σε σημασία μετά από εκείνη της ελιάς, των εσπεριδοειδών και της ροδακινιάς. Η μηλιά έχει πλούσιο ριζικό σύστημα, είναι φυλλοβόλο και φτάνει μέχρι τα 5-12 μέτρα ύψος, ανθίζει την άνοιξη με λευκά άνθη (αρχικά ροζ) και τα φρούτα της ωριμάζουν το φθινόπωρο, με διάμετρο 5-9 εκ. και σπάνια φτάνουν τα 15 εκ.
Εικόνα 2. Άνθος μηλιάς.
Το μήλο βοηθά στη καύση του λίπους, έχει πολύ λίγες θερμίδες και είναι καλό να καταναλώνεται μετά από γεύμα λόγω ότι συντελεί στον μεταβολισμό του οργανισμού και στη γρηγορότερη πέψη.
Κοινή ονομασία: Μηλιά, οικογένεια Ροδοειδών
Λατινική ονομασία: Malus domestica, οικ. Rosaceae.
Είδη και ποικιλίες μηλιάς
Ανάλογα με το χρώμα, έχουμε τις εξής ποικιλίες:
- κόκκινα μήλα: Red Delicious, Red Chief,
- κίτρινα μήλα: Golden Delicious,
- πράσινα μήλα:Granny Smith και Φιρίκι
Ανάλογα με την εποχή ωρίμανσης, έχουμε:
- τα θερινά μήλα,
- τα μήλα Σεπτεμβρίου, που είναι τα Red Deliciοus και τα Golden και
- τα φθινοπωρινά μήλα, Granny Smith
Για την ποικιλία Golden Delicious καλός επικονιαστής είναι η Red Delicious, ενώ για τη Granny Smith καλός επικονιαστής είναι η Golden Delicious και φυσικά οι μέλισσες.
Κλίμα και έδαφος
Ευδοκιμεί σε δροσερές περιοχές με καλή ηλιοφάνεια, δεν αντέχει σε υψηλές θερμοκρασίες, μεγαλύτερες των 24 βαθμών Κελσίου, και απαιτεί χαμηλές και σταθερές θερμοκρασίες τον χειμώνα. Οι πεδινές περιοχές είναι κατάλληλες για τη παραγωγή κίτρινων και πράσινων μήλων, ενώ στα ορεινά καλύτερα αποτελέσματα έχουν τα κόκκινα μήλα.
Προτιμά τα γόνιμα και βαριά εδάφη, που στραγγίζουν καλά και δεν έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε ασβέστιο. Η περίσσια του ασβεστίου προκαλεί τροφοπενίες στο δένδρο. Κατάλληλο pΗ για την ανάπτυξη της μηλιάς, θεωρείται το 6,2-6,8.
Φύτευση μηλιάς
Για κάποιον που έχει κήπο μπορεί να φυτεύσει μηλιές είτε σε σχήμα τετράγωνου είτε σε γραμμές με απόσταση μεταξύ των δένδρων τα 4-4,5 μέτρα.
Σε σχήμα τετράγωνου κατάλληλο υποκείμενο είναι το Malling Merton 111, ενώ σε γραμμές είναι τα Malling 27 ή 29 ή 26 και Budagovsky 490.
Κλάδεμα μηλιάς
Γίνεται τον χειμώνα, πριν την αρχή της νέας βλάστησης. Αφαιρούμε τα άρρωστα ή μικρά κλαδιά και κρατάμε τα πιο δυνατά, που θα αποδώσουν και την άνοιξη τους νέους βλαστούς. Γερασμένα και αδύνατα δένδρα κλαδεύονται αυστηρά, ενώ τα νεαρά ελαφρότερα. Προσοχή: σε περίπτωση που έχετε αρκετούς καρπούς χρειάζεται αραίωμα μετά τον Ιούνιο, είτε με το χέρι είτε με κάποια χημική ουσία αλλά είναι καλύτερα με το χέρι.
Άρδευση μηλιάς
Η μηλιά είναι δένδρο που ανέχεται την υγρασία αλλά και την απαιτεί ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Χρειάζεται περίπου 1000 mm νερού τον χρόνο. Τη μισή από τη ποσότητα που χρειάζεται σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, δηλαδή τα 500 mm, την καταναλώνει τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο. Αν το έδαφος/χώμα στη γλάστρα είναι ελαφρύ-αμμώδες, πρέπει να ποτίζουμε πιο αραιά. Γενικά, η μηλιά "αποθηκεύει" νερό και για την επόμενη βλαστική περίοδο. Ποτίζουμε 1-2 φορές την εβδομάδα.
Για εσάς που έχετε κήπο, ευνοεί να φτιάξετε ανάχωμα γύρω από τη βάση του κορμού, σε απόσταση 50 εκ. Επίσης, αν έχετε 2- 3 δένδρα στη σειρά, μπορείτε να φτιάξετε αυλάκια 2-3 παράλληλα και ανάμεσα από τα δένδρα. Όπου υπάρχει η δυνατότητα για τεχνητή βροχή είναι ότι καλύτερο, αφού έχουμε καλύτερη κατανομή του νερού.
Προσοχή: Η στάγδην άρδευση μπορεί να έχει μικρότερο κόστος αλλά αυξάνει τη συγκέντρωση αλάτων στο έδαφος και η μηλιά είναι ευαίσθητη στα άλατα.
Καλλιέργεια μηλιάς σε γλάστρα
Η ποικιλία Red Spour είναι η πιο δημοφιλής ποικιλία μηλιάς για καλλιέργεια σε γλάστρα. Ανθίζει με ελαφρά αρωματισμένα άνθη Μάιο με Ιούνιο και καρποφορεί τον Σεπτέμβριο με Οκτώβριο. Η γλάστρα πρέπει να είναι αρκετά μεγάλη, 50 εκ. * 50 εκ.* 50 εκ. Ο όγκος της είναι 125 λίτρα και το ύψος του δένδρου θα φτάσει μέχρι 1,50 μέτρα. Το εμβαδόν της γλάστρας είναι 0,25 τ.μ., οπότε το άζωτο που χρειάζεται για αυτό τον εμβαδό είναι 6,25 γραμ. πριν την άνθηση, γύρω στον Μάρτη, ενώ η ποσότητα φωσφόρου είναι στα 1,25 γραμ. Το λίπασμα αρχικά σκορπίζεται σε όλη την επιφάνεια της γλάστρας και στη συνέχεια παραχώνεται 3-4 εκατοστά και σε απόσταση 5-7 εκατοστά από τον κορμό του δένδρου.
Προσοχή: Ο φώσφορος και το κάλιο ενσωματώνονται σε βάθος 15-20 εκατοστά.
Λίπανση μηλιάς
Στη μηλιά κάθε χρόνο εφαρμόζεται αζωτούχος λίπανση, λίπασμα που περιέχει κάλιο εφαρμόζεται κάθε χρόνο ή κάθε δύο χρόνια, ενώ λίπασμα που περιέχει φώσφορο δεν εφαρμόζεται ποτέ ή πολύ αραιά. Τα υπόλοιπα στοιχεία, Fe, Mg, Mn, Zn, B εφαρμόζονται όταν παρουσιαστεί έλλειψη τους.
Άζωτο είναι απαραίτητο από τα τέλη Μαρτίου μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, όπου η λίπανση γίνεται μέσω του νερού της άρδευσης. Τις μέρες που έχει καύσωνα, δεν λιπαίνουμε. Το λίπασμα δεν πρέπει να εφαρμόζεται μόνο γύρω από τον κορμό του δέντρου αλλά και λίγο πιο μακριά, δεδομένου ότι οι ρίζες αναπτύσσονται σχεδόν 1,5 φορές του ύψους του δέντρου. Κατάλληλο λίπασμα για τη μηλιά είναι το κοκκώδες βιολογικό λίπασμα POKON, που παρέχει θρεπτικά στοιχεία και βοηθάει και τους καρπούς.